Nakon što je Koalicija za slobodne i poštene izbore „Pod lupom“ provela građansku, nestranačku posmatračku misiju izbornog procesa/ciklusa Opštih izbora 2022. godine, posmatrajući cijeli izborni proces od dana raspisivanja izbora pa do potvrđivanja izbornih rezultata, protekli izbori u BiH ocijenjeni su kao djelimično neregularni. Ovakva ocjena rezultat je svih zabilježenih nepravilnosti, posebno pritisaka na birače i zloupotrebe javnih resursa u predizborno vrijeme, te brojnih neslaganja izbornih rezultata, čime je integritet izbornog procesa ozbiljno narušen, a povjerenje javnosti u izborni proces, čini se, nikad niže. Također, opštem nezadovoljstvu provedenim izborima u javnosti doprinosi i činjenica da su uočene nepravilnosti i kršenja Izbornog zakona BiH ostala bez pravovremene institucionalne reakcije i adekvatnih sankcija.
Posmatračka misija Koalicije „Pod lupom“ ocijenila je da je izborni dan 2. oktobra 2022. godine na najvećem broju biračkih mjesta protekao u skladu sa Izbornim zakonom BiH i podzakonskim aktima. Zabilježeno je i da su primjetna poboljšanja nekih segmenata izbornog procesa u odnosu na prethodne izborne cikluse, a što je dobrim dijelom rezultat implementacije 14 preporuka Koalicije „Pod lupom“ samo za ove izbore tj. niza tehničkih unapređenja u procesu glasanja na izborni dan. U odnosu na ranije izborne cikluse, zabilježeno je manje slučajeva zloupotreba pomoći pri glasanju i porodičnog glasanja .
Jedna od preporuka Koalicije „Pod lupom“ nakon provedenog građanskog nestranačkog posmatranja Lokalnih izbora 2016. godine odnosila se na transparentnost procesa zaštite izbornog prava u smislu da se prigovori i žalbe objavljuju na internet stranici Centralne izborne komisije BiH (CIK BiH), što je i realizovano tokom posljednjeg izbornog ciklusa. To je svakako korak naprijed u transparentnosti i uključivanja javnosti u ovaj segment izbornog procsa. Da bi se segment zaštite izbornog prava u potpunosti otvorio prema javnosti, nepohodno je razmišljati u pravcu unapređenja objavljivanja informacija o zaprimljenim prigovorima i žalbama o istima na način da se kreira i objavi baza podataka na principima „otvorenih podataka“ , u skladu sa pozitivnim propisima, a koja će sadržavati iste u izvornom obliku, uz prateće odluke o postupanju po istima. Postojeću bazu podataka, odnosno objavljivanje informacija o prigovorima i žalbama trebalo bi proširiti i na prigovore upućene izbornim komisijama osnovnih izbornih jedinica. Ovo je ujedno i jedna od preporuka Koalicije „Pod lupom“ nakon posmatranja izbornog ciklusa Opštih izbora 2022. godine.
Analiza prigovora i žalbi na izborni proces Opštih izbora 2022. godine fokusira se na uložene prigovore i žalbe u vezi sa organizovanjem i provođenjem izbornog ciklusa Opštih izbora 2022. godine. Korišteni su podaci Centralne izborne komisije Bosne i Hercegovine (CIK BiH) objavljeni na zvaničnoj internet stranici, kao i podaci Koalicije „Pod lupom“ posebno u segmentu koji se odnosi na prijave o kršenjima Izbornog zakona BiH i provedbenih akata CIK BiH koje je Koalicija „Pod lupom“ uočila tokom svog rada. Analiza ima za cilj na jednom mjestu prikazati broj i vrstu uloženih prigovora po segmentima izbornog procesa.
Cijelu Analizu prigovora i žalbi na izborni proces Opštih izbora 2022. godine u Bosni i Hercegovini možete pročitati na: https://podlupom.org/biblioteka/analize-i-istrazivanja-kat/analiza-prigovora-i-zalbi-na-izborni-proces-opstih-izbora-2022-godine-u-bosni-i-hercegovini/
